Mie schreef:
Jij zou dus iemand die tijdens een psychose een moord heeft gepleegd niet ontoerekeningsvatbaar verklaard willen hebben, omdat jij alleen naar zijn gedrag wil kijken, en hem daarop laten veroordelen?
Gaat er niet om dat ik dat wil, ik wou de discussie niet persoonlijk maken, maar inderdaad dit is m.i. helemaal niet zo'n vreemd standpunt. Op een bepaald moment in de geschiedenis is besloten dat iemand die door omstandigheden is aangezet tot het plegen van een misdaad, behandeld kan worden zodat hij weer normaal kan worden. Dit past helemaal in het idee van de maakbare samenleving. Maar daardoor zie je ook dat we meer en meer geneigd zijn om iemands achtergrond en de oorsprong van zijn intenties te beoordelen in plaats van iemands daden. En dan begeef je je in een grijs gebied. Want in feite is iemand die een moord pleegt nooit normaal (abnormaal betekent: afwijkend van de norm, niet per se
ziek). Dus zou je elke moordenaar kunnen behandelen. Maar dat gebeurt ook weer niet? En hoe komt dat eigenlijk? Oftewel: wie bepaalt of iemand "er niets aan kon doen" vs. "willens en wetens iets deed wat fout was" ? En dan kom je op het volgende.
Dat is toch ontzettend onrechtvaardig?
Iemand kan er zelf toch ook niets aan doen dat hij/zij psychotisch is geworden?
En wat dan, dan krijg iemand dus gevangenisstraf zonder een psychiatrische behandeling, dat is toch niet humaan?
Is gedwongen psychiatrische behandeling humaan? Is iemand 'behandelen' omdat hij is wie hij is, ook al is dat afwijkend van de norm, humaan?
Is straf humaan?
Waar leg jij de grens? Wanneer straf, wanneer behandeling?
Wie bepaalt dat nu? Psychiaters? En dan kom je dus op het volgende punt, je kan niet in iemands hoofd kijken. En het is
inhumaan (om jouw woorden te gebruiken) om te doen alsof je als buitenstaander iemands intenties kan beoordelen.
Hoe kom je erbij dat we niet in iemands hoofd kunnen kijken?
Waar zijn al die jaren psychologische ontwikkeling dan op gebaseerd? Onzin?
En gedragswetenschap en hersenonderzoek?
Hoe kom jij erbij dat we wel in iemands hoofd kunnen kijken? Ja je kan een hersenscan maken, maar wat lees je daar op? We kunnen niet iemands gedachten lezen, dat is een feit. Het is handig als je even de context in de gaten houdt, het gaat hier om het bepalen van iemands geestesgesteldheid ten tijde van het plegen van een misdaad. Niet om algemeenheden, patronen, trends e.d. Meer en meer laat onderzoek zien dat iemand
zelf niet eens weet wat zijn intenties en motieven zijn, laat staan dat een ander dat kan bepalen. Dus waarom veroordelen we iemand op basis van zijn intenties, in plaats van op het meetbare, zichtbare, gedrag waarvan we
exact kunnen bepalen wat het gevaar is, wat de schade is, wie de slachtoffers zijn?
Ik vind het nogal ongenuanceerd gedacht en inhumaan om de (psychologische) omstandigheden waarin iemand verkeerd buiten beschouwing te willen laten in het strafproces.
Is ongenuanceerd niet juist zuiver als het gaat om strafrecht? Hoeveel foute inschattingen zijn er in de loop der jaren al niet gemaakt? Als we niet zouden denken in termen van straffen maar in passende maatregelen, is het helemaal zo gek nog niet om op basis van een gedragsbeoordeling een passende maatregel te kiezen.
Ik heb een oud-collega die werkt voor het NIFP (instituut voor forensische psychiatrie) en voert forensisch psychiatrisch onderzoek uit, ik kan alleen al op basis van de paar cases waarover zij me verteld heeft verklappen dat dergelijk onderzoek zelden vrij is van factoren die eenduidigheid in diagnose en advies in de weg staan. En dat is alleen als het subject meewerkt, als dat niet zo is kan er uberhaupt niet behandeld worden ook al was iemand misschien wel in een psychose ten tijde van de misdaad.