Schrijven is al jaren een hobby van me. Daar waar ik het eerst als vrijwilliger deed voor een nieuwssite (FOK!), doe ik het jaren later als middel om mijn gedachten te ordenen. Ook is het een manier van trainen. Elke keer als ik schrijf, verbeter ik mezelf. Ik leer mezelf om anders te denken en taal beter te gebruiken. Taal is mijn onophoudelijke studie. Vreemd genoeg ontdekte ik dit pas heel erg laat. Iemand anders zou die vorige zin wellicht beginnen met 'Jammer genoeg', maar ik heb ontdekt dat ik waarschijnlijk al mijn hele leven bezig ben om mijn taalkundigheid te verbeteren. En, het is heel mooi dat taal juist een vak is waar perfectionisme wordt beloond. Je kunt niet te foutloos schrijven. Ha! Eat that.
Ik heb zojuist weer eens een stukje geschreven. Jaren geleden heb ik me een keer ingeschreven voor een cursus column schrijven. Ik wilde heel graag meer doen met schrijven en de naam van de cursus was eigenlijk column/blog schrijven. Ik meldde me voornamelijk aan vanwege dat woordje 'blog'. Achteraf kwam de blog misschien voor 5 minuten aan bod, de resterende 10 lessen gingen alleen maar over de kunst van het schrijven. Met name de column dus.
Ik beschouw mezelf als een simpele jongeman. Afkomstig uit een arbeidersgezin met geen geld en geen noemenswaardige diploma's. Nu zat ik ineens in een klaslokaal, niet alleen als jongste, maar ook nog eens als minst onderlegde student. Een en al alfa's om me heen. Zo noemde ik ze destijds als ik het erover had met vrienden. Even uit m'n hoofd: Er zat een gynaecoloog (arts), advocate, antropoloog, hoogleraar informatica, lerares van de Hogeschool en ze waren allemaal van het kaliber
deftig, zeg maar. Nu heb je dat nogal gauw in Maastricht. Ik geniet daar ook van, begrijp me niet verkeerd. Ik ben hier min of meer grootgebracht en ik durf te beweren dat het Maastrichtse volk mij wel heeft omarmd, of op z'n minst de hand heeft geschud.
De eerste keer dat ik in aanraking kwam met een column, was toen ik in 2013 een abonnement had op de nrc:next. Renske de Greef prijkte meer dan eens per week op de eerste pagina (meen ik) van die geloofde krant en haar columns namen me altijd mee. Ik was zo onder de indruk van haar schrijfstijl en de manier waarop ze zo 'normaaltjes' overkwam, dat ik wel geboeid raakte door columns, maar ik wist er verder helemaal niks vanaf. De cursus ging me dan ook helemaal niet goed af, vond ik. Naarmate we een paar weken verder waren ging het wat beter, maar ik had niet het gevoel dat ik het type schrijver wilde worden die iets zou delen uit zijn dagelijkse bezigheden en daar dan een leuke twist aan zou geven, om zo de lezer te plezieren. Ik heb altijd een hart gehad voor fictie. Nog steeds gaat mijn schrijvershart daar het meest naar uit. Toch is er wat meer voor nodig, denk ik, dan een paar 100 uurtjes schrijven per jaar, en vervolgens op een dag een boek uit je vingers te pompen. Die fictie even vergeten, als je wil. De laatste tijd ben ik weer veel aan het schrijven. Wederom, vooral om mezelf te toetsen. Sla ik rede uit? Lopen de zinnen mooi en soepel op elkaar over? Moet hier 'met' komen of 'van'? 'Op' of 'in'? Ik improviseer eigenlijk maar wat, wanneer ik mezelf aan het toetsen ben. De simpele regels van het plaatsen van de komma pas ik wel toe, maar er is ook nog genoeg te leren alleen al op dat gebied. Ik heb een boek dat uitleg geeft over alles wat je moet weten over schrijfstijl en het toepassen van leestekens en wat nog meer... Vaker dan enig andere regel, zoek ik dat hoofdstuk van die komma nog eens op. Ik zal het er even bij pakken en citeren. Ok. Eenvoudiger kan haast niet. Er staat letterlijk:
Het moeilijkste leesteken is de komma.
Een uitspraak die ik jaren geleden heb opgeschreven gaat als volgt: Genialiteit schuilt in de eenvoud.
Die eerste regel in mijn lesboek over de komma zegt al zo veel. Terwijl het de meeste basale zin is die je maar kunt bedenken, maar tegelijkertijd zegt het veel meer dan je in eerste instantie zou denken, wellicht. Waarom zeg ik dat van die eenvoud? Eenvoud kan verraderlijk zijn. Omdat iets eenvoudig lijkt, of sterker nog, wanneer iets eenvoudig ís, dan betekent dat nog niet dat het minder waardevol is. Eenvoud betekent ook niet dat het minder aandacht behoeft. Misschien eerder het tegenovergestelde juist.
Maar goed. Ik ben weer lekker op dreef, zie ik. De reden waarom ik dit hele verhaal hier aan het schrijven ben, is omdat ik zojuist een stukje heb geschreven. Wanneer ik stukje zeg, bedoel ik eigenlijk column. Een column, voor zover ik het begrijp, is vaak een gebeurtenis uit het leven van de schrijver. Door middel van creatief schrijven (?) en het selectief uitkiezen van je moment van die dag (of week), probeer je de lezer mee te nemen. Herkenning is een terugkerend thema. Humor is bijna niet weg te denken uit een column, wat mij betreft. En moraal. De schrijver wil altijd zijn of haar visie geven op die gebeurtenis van de dag. De schrijver poogt wat licht te werpen op een alledaagse gebeurtenis of juist op iets extravagants. Misschien heeft de schrijver wel onverwachts gehandeld in een buitengewone situatie, en ga zo maar door.
Toentertijd was ik ervan overtuigd dat column schrijven echt niks voor mij was. We hadden eenmalig de opdracht om zelf een verhaal te bedenken. We kregen daarbij als hulpmiddel een foto. Binnen 20 min had ik mijn verhaal in grote lijnen op papier. Daarna was het nog een half uurtje afwerken en de hele klas had niets dan lof over mijn verhaaltje. De transparante student die ik ben, wilde ik maar wat graag mijn proces delen en koos ik er bewust voor om mezelf niet trots op de schouder te kloppen. Dat wat we in Nederland best vaker mogen doen, heb ik ondertussen geleerd. Het was een van de oudste studenten die echt even de tijd nam om mij een gemeend compliment te geven. Een zeer nette dame die ook nog antropologe was, zat twee stoelen rechts van me. Ze keek me met gemeende blik aan en zei dat het echt goed geschreven was, en knap verzonnen. De leraar zag ik ook glunderen toen ik het verhaal voorlas. Hij zei ook dat dat verhaaltje veruit mijn beste werk was. Dat was ik met hem eens, maar nu ik wat ouder ben en ik niet ben gestopt met schrijven, lijkt het schrijven van columns me ook beter af te gaan. Het gekste gebeurde eerder vanavond toen ik aan m'n aanrecht stond en eigenlijk iets wilde schrijven. Er was totaal geen inspiratie of onderwerp waar ik over wilde schrijven. Er was enkel de wil. Even was ik ongerust dat mijn productiviteit afhankelijk was van andere factoren dan mezelf. Dat ik niet in staat was om uit mezelf iets op papier te zetten. Totdat er een paar seconden later me iets inviel. Ik ging achter m'n laptop zitten en de woorden kwamen vanzelf. Ik wist precies wat ik wilde schrijven en het stond binnen een kwartier in woord en geschrift. Er was een opening, een middenstuk en een passend einde. Kent iemand dat liedje Full Circle van Half Moon Run? Leuk liedje, maar het gaat me eigenlijk om die titel. Ik zie het schrijven van een verhaal ook als een cirkel. Elke sitcom die ik vroeger keek had een gesloten einde. Elke film of goed verhaal had altijd een gesloten einde. Toch hoorde ik mensen weleens zeggen dat een verhaal een (spannings)boog heeft. Je begint dus links onderin, dan ga je omhoog waar het allemaal spannender wordt en je de volledige aandacht wil van de kijker of lezer. Dan wil je die spanning geleidelijk aan afbouwen naar een (happy) eind. Ik snapte die benadering wel, maar ik wilde het nooit zo zien. Ik wilde altijd een cirkel zien. Ook wil ik dat de lezer tijdens het lezen echt even naast me staat, als ik dat zo mag zeggen. Dan wil je op driekwart van je verhaal dat de lezer even wordt herinnert aan wat je in de eerste alinea zei. Een beetje dat idee...
Hoe dan ook. Ik heb de afgelopen maanden het schrijven weer wat 'serieuzer' opgepakt. In feite schrijf ik altijd serieus, maar ik bedoel eigenlijk te zeggen dat ik er nu meer tijd en aandacht aan besteed. Niet per se met een doel voor ogen, behalve dat ik het leuk vind om te doen en als ik tevreden ben over een stukje, gaat het me vooral erom wat mijn vrienden ervan vinden en niet een publiek.
Ik wilde een topic starten over column schrijven, maar dat laat ik liever achterwege. Er wordt al best weinig gediscussieerd hier en het is zonde om topics als deze niet in stand te houden... Ok. Ik ga deze hele lap tekst gewoon versturen en een keer niet teruglezen en corrigeren. Normaliter doe ik dat wel, maar ik heb wel even genoeg gecorrigeerd voor vanavond.
ben ik het toch weer gaan lezen...ok...nu ga ik eerst op versturen klikken en dan teruglezen lol
ps: ik kon het toch weer niet laten om er een correctie overheen te laten gaan
