HB-Forum.nl

@bezigheid het is persoonlijke smaak, maar ik heb inderdaad niet zoveel met formeel taalgebruik. Wel formeel als netjes en zakelijk verwoord, maar niet als ingewikkelder of onduidelijker dan het in feite is.
Ik zou trouwens graag verwijzen naar de taalgids die ik gebruik, maar dan is te makkelijk te herleiden wie ik ben.

Ik heb niets tegen moeilijke woorden, sterker nog, ik heb er vaak wel plezier in. In mijn huidige werk hou ik een woord-van-de-daglijstje bij met woorden die ik tegenkom. Dat is echter iets anders dan documenten die zo ingewikkeld zijn opgesteld dat er geen touw aan vast te knopen is. Als je dan met geduld probeert te begrijpen wat er staat, blijkt het vaak een heel magere inhoud te zijn. Ik heb het dus niet over wetenschappelijke stukken met jargon dat ik nief snap. Een mens kan niet overal verstand van hebben.

Bij de AH wordt een foutje in de folder goedgepraat:
" ... De biologische kip is deze week dus niet in actie"
Ik zie die bakjes al rennen, als een kip zonder kop.

Meike schreef:Haha, toch grappig. Hoewel ik de zin inderdaad zo bedoeld heb als Marleen 't opschrijft, moest ik er wel even om lachen. Dat soort dingen gebeurt je natuurlijk juist als je 't over andermans taalgebruik en het ombouwen van zinnen hebt... Ik kan me voorstellen dat daar een soort 'wet van Murphy's' voor is bedacht.

Met dank aan een vriendin, de betreffende wet heet 'de wet van Muphry'
http://en.wikipedia.org/wiki/Muphry%27s_law

Luna, ik kan juist wel weer genieten van superexacte teksten waar geen haar tussen te krijgen is. Mogelijk omdat ik anders altijd net die dubbele betekenis probeer te vinden .

Luna schreef:@bezigheid het is persoonlijke smaak, maar ik heb inderdaad niet zoveel met formeel taalgebruik. Wel formeel als netjes en zakelijk verwoord, maar niet als ingewikkelder of onduidelijker dan het in feite is.
Ik zou trouwens graag verwijzen naar de taalgids die ik gebruik, maar dan is te makkelijk te herleiden wie ik ben.

Ik vind het zelf juist weer een sport om al naar gelang de situatie het juiste taalgebruik te hanteren. Ooit heb ik een audit document moeten schrijven voor een klant. Dan ben je bezig met vreselijk anaal taalgebruik want iedere zin moet enkel op 1 manier uit te leggen zijn, de hele technische situatie 100% beschreven en er mogen absoluut GEEN frivoliteiten in voorkomen.

Het maffe is, schrijf je een dag aan zo'n document, dan denk je 's avonds op dezelfde manier en het viel me op hoe anders mijn zinnen 's avonds in email en chat waren na zo'n avond schrijven.

Maar juist op zo'n moment met redenen een document op zo'n manier schrijven is gaaf, je taalgebruik aanpassen aan de situatie en per situatie bepalen of je formeel of informeel bent, wollig of juist kort en bondig, frivool of zakelijk, etc. Eigenlijk gaat dat veel verder dan alleen taal, het heeft ook met beïnvloeding te maken, niet alleen met gepastheid. Juist door in een bepaalde situatie je taal aan te passen aan wat gewenst of normaal is, of juist er iets van af te wijken en te kiezen voor een andere stijl, bereik je dingen of kets je juist dingen af.

Taal is zoiets geweldigs, psychologie nog geweldiger.

Lekker om zo eens even te bomen over taalgebruik.
Een paar reacties:

Had ander kommagebruik niet voor meer duidelijkheid kunnen zorgen?

Hoewel 'incorrect' kommagebruik hier wellicht meer duidelijkheid zou kunnen geven, is mijn zin qua kommagebruik correct (voor zover ik het kan beargumenteren tenminste: na 'hoofd' komt een uitbreidende bijzin en daar moet een komma voor http://taaladvies.net/taal/advies/vraag/459/. Voor 'en' zet je nooit een komma, dat is dubbelop (beide bedoeld als opsommings'middel')).

"hun hebben"

Ieuw!!! Dit hoor ik helaas vaker dan me lief is met een paar dagen per week een berg middelbare scholieren om me heen... Toch weten ze het wel meteen als ik er iets van zeg. Ik heb nog steeds de hoop dat ik het ze ooit kan afleren...

Hiermee zeg je dus dat formele taal 'slecht' is.

Ik probeer m'n leerlingen aan te leren dat de formaliteit van de taal moet passen bij de afzender en het tekstdoel. Bij leerlingen van zo'n 12 tot 15 jr is het al snel te formeel natuurlijk.

" ... De biologische kip is deze week dus niet in actie"

Ik zag het bij het lezen al voor me...

Met dank aan een vriendin, de betreffende wet heet 'de wet van Muphry'

Weer wat geleerd vandaag. Heel erg leuk. Dank!

Meike schreef:Lekker om zo eens even te bomen over taalgebruik.

Lekker he.

Meike schreef: Hoewel 'incorrect' kommagebruik hier wellicht meer duidelijkheid zou kunnen geven, is mijn zin qua kommagebruik correct (voor zover ik het kan beargumenteren tenminste: na 'hoofd' komt een uitbreidende bijzin en daar moet een komma voor http://taaladvies.net/taal/advies/vraag/459/. Voor 'en' zet je nooit een komma, dat is dubbelop (beide bedoeld als opsommings'middel')).

Dan vind je deze misschien ook mooi:
http://nl.wikipedia.org/wiki/Kastlijntje

Ik ben nu aan het leren dat ding toe te passen in sollicitatiebrieven. Het is even zoeken en puzzelen en je moet het ding echt met mate gebruiken. Maar ik vind het een geweldig typografisch element en het maakt dingen mogelijk die met komma's vooral heel erg lelijk en onoverzichtelijk zouden worden.

Overigens wat ik ook erg mooi vind zijn de beschreven zaken op onzetaal. (http://www.onzetaal.nl/ot/index.php) Heel nuttig voor veel voorkomende vraagstukken als "hoe schrijf je 'te allen tijde' ook alweer, is het 'ten alle tijden', 'te allen tijde' of "te allen tijde'", hoe het ook alweer zat met die rare naamvallen die af en toe voorkomen (de heer des huizes), wat nu de juiste spelling van een woord is (is het pappa, papa of mag het allebei), etc. Mooie inspiratiebron niet alleen om zaken correct te schrijven, maar ook om zinsconstructies, uitdrukkingen en woorden vandaan te halen die misschien niet alledaags zijn, maar die, mits zinvol toegepast, wel degelijk net even dat extra accent kunnen geven aan een brief en het er net even wat frisser, mooier, intellectueler of juist enkel origineler uit laten zien.

Zoals ik al zei, taal is een geweldig ding. Een soort van oneindige penselenset met meer kleurtjes dan er in de regenboog zitten en het doek is het computerscherm, die sollicitatiebrief, dat audit document, die presentatie, etc, etc, etc.

Het is trouwens niet zo dat je voor 'en' nooit een komma zet, ook al wordt dat wel vaak geleerd. Dit zegt de Nederlandse Taalunie daarover:

Vraag
Mag je wel of niet een komma plaatsen voor en?

Antwoord
In nevengeschikte zinnen is een komma voor het voegwoord en meestal overbodig, maar niet altijd. Gebruik van de komma is aan te raden in lange zinnen, of als er kans op een verkeerde lezing bestaat.

Toelichting
Een oude schoolregel luidt dat je nooit een komma voor en mag zetten. Die regel is te verklaren: een komma wordt gebruikt wanneer je een pauze hoort, en bij het voegwoord en is meestal geen sprake van zo'n pauze. En brengt een 'geruisloze' verbinding tot stand tussen zinnen of delen van een zin.

De schoolregel gaat dan ook in veel gevallen op. In de volgende zinnen is geen komma nodig:

(1) De ministerraad heeft overlegd en is het eens over een oplossing voor het vraagstuk.

(2) Dit gsm-toestel is zeer voordelig en het abonnement is tijdelijk gratis.

Toch kan in bepaalde gevallen wel een komma voor en geplaatst worden. Over het algemeen is dat het geval als bij het hardop lezen een rust gehoord wordt (bijvoorbeeld in lange nevengeschikte zinnen). Een voorbeeld:

(3) De voorzitter bedankte de aanwezige leden van de vereniging, en maakte tot slot nog een vriendelijke opmerking over het voorspoedige verloop van de vergadering.

Soms voorkomt een komma dat er lees- of interpretatieproblemen ontstaan. Vergelijk:

(4) Het regeringsbeleid verklaart de instabiliteit van het land en de vele interne spanningen komen dan ook niet onverwacht.

(5) Het regeringsbeleid verklaart de instabiliteit van het land, en de vele interne spanningen komen dan ook niet onverwacht.

Als in deze zin een komma ontbreekt, kan de lezer op het verkeerde been worden gezet: bij eerste lezing lijkt en de vele interne spanningen een nevenschikking te vormen met de instabiliteit van het land.

Tot slot is een komma voor en altijd nodig als het eerste deel van een nevenschikking met en eindigt op een bijzin:

(6) De vakbond heeft steun toegezegd aan de havenarbeiders die al in staking waren, en aan de kraanmachinisten die zich bij de acties aansloten.

Bijzonderheid
Er komt in het algemeen geen komma voor en in een opsomming die bestaat uit korte onderdelen. Voorbeelden: Hier verkoopt men sigaretten, sigaren en shag. De afdelingssecretaris leidt vergaderingen, verzorgt het fondsbeheer en houdt de administratie bij. Ook hier geldt echter: zet wel een komma als deze misverstanden voorkomt of het leesgemak vergroot, zoals in Op het festival worden documentaires vertoond uit Oost-Europa, speelfilms van minder bekende regisseurs en cineasten, en korte animatiefilms.

Tot slot is een komma voor en altijd nodig als het eerste deel van een nevenschikking met en eindigt op een bijzin

Om deze reden kwam ik tot die komma.

Dan vind je deze misschien ook mooi:
http://nl.wikipedia.org/wiki/Kastlijntje

Zeker! Die gebruik ik wel nu en dan, maar nog leuker nu ik de herkomst weet.

Tot slot is een komma voor en altijd nodig als het eerste deel van een nevenschikking met en eindigt op een bijzin

Oke, volgende keer schrijf ik 'm mét komma, want dat is hier inderdaad van toepassing. Mijn taal kan blijkbaar nog beter... (met de nadruk op 'blijkbaar' en niet op 'nog') Mijn dank is groot.