Pagina 1 van 2

Eigenrichting, goed of slecht?

Geplaatst: wo 08 jan 2014, 16:57
door Stefan
N.a.v. ondermeer dit topic: http://hb-forum.nl/viewtopic.php?f=20&t=4039&start=80
En dit nieuwsbericht: http://www.telegraph.co.uk/news/worldne ... ttack.html

Een topic over Eigenrichting. http://nl.wikipedia.org/wiki/Eigenrichting

Is het wenselijk, begrijpelijk, normaal?

Persoonlijk vind ik eigenrichting verwerpelijk, omdat het getuigt van eht niet beheersen van je oerdriften, je een moreel superioriteitsgevoel hebt en omdat het fouten vergemakkelijkt (mensen zijn, in mijn optiek, erg foutgevoelig en erg slecht in het maken van objectieve beoordelingen.. we zijn nog veel te onontwikkeld om zonder systeem te kunnen).

Re: Eigenrichting, goed of slecht?

Geplaatst: vr 10 jan 2014, 14:26
door Terence
Ik vind het in ieder geval begrijpelijk.
Het Nederlands rechtssysteem werkt niet perfect.

Ook hier komen tal van criminelen soms weg met de daad, of hoogstens een kleine straf. Een moordenaar, die duidelijk gewetenloos is en geen spijt toont, die maar 2 jaar cel krijgt, die wil je in gedachte toch zelf om zeep helpen?
Iemand die oprecht kapot gaat aan dit soort ongerechtigheid en niks anders meer kan dan er naar handelen, noem ik een emotioneel mens met het hart op de juiste plek. Maar of die persoon dan ook slim en geestelijk gezond genoeg is, is een tweede.

En je kunt er niet aan beginnen. Misschien vindt de ene Burgersuperheld wel de executie van de andere Burgersuperheld over de grens gaan van gerechtigheid, en gaat de eerstgenoemde wraak nemen op de tweede. :-D
Laat staan wat de rest van de wereld er over denkt.

Hou het klein. Spreek elkaar aan op kleine dingen. Gisteravond uit met een collega. We zien hoe zo'n hip studentje een truc met een glas verknalt, en het ding valt aan diggelen op de dansvloer. Precies tussen wat dansende meiden in. Ze kijken hem nog afwachtend aan, maar de knul staat maar stom toe te kijken. Mijn collega tikt de jongen aan en vertelt hem droog dat ze bij de bar wel stoffer en blik voor hem hebben. Knul zegt dat ie ze zo zal inlichten. Collega zegt dat echt nu al naar ze toe kan lopen om het ding te halen.
En de knul doet het.

Dit is ook een vorm van eigenrichting, die wat mij betreft IEDEREEN mag toepassen en steunen. Ik geloof niet dat dit leidt tot een samenleving waarin iedereen elkaar in de nek loopt te hijgen.
Want de huidige manier van aanpak in mijn woonplaats (alles gewoon negeren) heeft er al lang voor gezorgd dat er chaos is op plekken waar eigenlijk regels zijn.

Re: Eigenrichting, goed of slecht?

Geplaatst: zo 23 feb 2014, 16:17
door Dory
Terence schreef:Ik vind het in ieder geval begrijpelijk.
Het Nederlands rechtssysteem werkt niet perfect.
Hier sluit ik me ook bij aan. Moreel gezien verwerpelijk maar in de huidige maatschappij en het functioneren van bepaalde overheidsinstellingen in bepaalde gevallen wel begrijpelijk.

Re: Eigenrichting, goed of slecht?

Geplaatst: zo 23 feb 2014, 16:38
door Stefan
Topic bloedt een beetje dood. Gezien de vele verontwaardingings-posts in linkdump vervallen we ook een beetje in een soort "facebook activisme" waarbij men vooral roept en weinig verdieping of argumentatie zoekt. Vooral het verontwaardigd-onvoorstelbare is tekenend "hoe kan je nou voor pedo's zijn", of "hoe kan je nou voor X zijn". Enkel een beroep op conformisme, verder niks steekhoudend. Ik keek gisteren naar dat gedonder over Menno L. en vraag me af waarom al die mensen bij die flat niet worden opgepakt. Het is gewoon een heksenjacht, en iedere demonstrant bij zijn huis is er schuldig aan.

Ik moest ook denken aan de hetze tegen whatsapp die is ontstaan. Mensen die verzinnen dat er vanalles gaat gebeuren of al is veranderd, en eigenlijk geen van alleen weten welk contract ze zijn aangegaan. Regelrechte domheid vind ik dat.

Re: Eigenrichting, goed of slecht?

Geplaatst: zo 23 feb 2014, 17:19
door Girafje
Eigenrichting an sich hoeft niet per sé 'fout' te zijn is mijn idee. Waarbij ik aanteken dat ik niet vóór eigenrichting ben als omschreven op Wikipedia (zie link OT).

Wanneer ik het stukje 'Eigenrichting in de populaire cultuur' (zie eveneens diezelfde link) lees - en dan m.n. met oog op de zgn. 'superhelden' - dan dringt zich eerder een beeld op van een middenweg die ieder mens zou kunnen kiezen. Zoals in het voorbeeld wat Terence gaf.

Voor eigenrichting in de zin van 'eigenhandig-corrigeren' zie ik meer mogelijkheden dan alleen hetgeen wat omschreven wordt op Wikipedia (ja, die link weer). Het nemen van de eigen verantwoordelijkheid voor de keuzes die ik maak met inachtneming van wat ik om me heen zie/hoor is m.i. een heel subtiele vorm hiervan. Maakt niet dat ik het er zelf altijd zo geweldig van afbreng (ben ook maar een mens hè) of dat ik beter ben dan ieder ander. Het vaker en anders stilstaan staan bij wat zich afspeelt om me heen alsook bij de keuzes waar ik voor kom te staan elke dag weer, dat brengt even zo goed verandering en m.i. met een positiever gevolg en sowieso met minder heftige deining (en dat laatste zet vaak weer nieuwe deinig in etc.).

BTW, dat van WhatsApp heb ik niet zoveel van meegekregen (wel wat berichtgeving van voorbij zien komen), maar dat zal vast komen, doordat ik het zelf niet gebruik.

Re: Eigenrichting, goed of slecht?

Geplaatst: zo 23 feb 2014, 18:09
door Isa
Stefan schreef:Topic bloedt een beetje dood. Gezien de vele verontwaardingings-posts in linkdump vervallen we ook een beetje in een soort "facebook activisme" waarbij men vooral roept en weinig verdieping of argumentatie zoekt. Vooral het verontwaardigd-onvoorstelbare is tekenend "hoe kan je nou voor pedo's zijn", of "hoe kan je nou voor X zijn". Enkel een beroep op conformisme, verder niks steekhoudend. Ik keek gisteren naar dat gedonder over Menno L. en vraag me af waarom al die mensen bij die flat niet worden opgepakt. Het is gewoon een heksenjacht, en iedere demonstrant bij zijn huis is er schuldig aan.
Kan ik me helemaal in vinden. Of het op dit forum ook gebeurt daar kan ik niet over oordelen, ben er nog te kort. Maar ik erger me persoonlijk wel groen en geel aan dit soort heksenjachten. Het is zo zwart-wit als je beschuldigd wordt van 'vóór pedofilie zijn' of dat je bv een politieke moord goedkeurt zoals destijds met Volkers van der G's proefverlof, wanneer je zegt dat je dit soort demonstraties onzin vindt. Natuurlijk ben ik niet voor, maar ze moeten toch ergens naartoe?

En nee, eigenrichting vind ik niet ok. Misschien komt het omdat ik zelf rechten heb gestudeerd, maar rechtspraak in Nederland is juist objectief en rationeel, waarbij alle onderbuikgevoelens zoveel mogelijk worden weggefilterd. De gegeven straf kan nooit helemaal perfect zijn, maar ik zie wel vaak dat bepaalde berichtgeving in de media uit haar verband wordt gerukt, zodat iedereen er vanalles van vindt, zonder van de feiten op de hoogte te zijn.

Waar ik het wél mee eens ben, maar dat zie ik niet als eigenrichting maar als solidariteit en sociale controle, is de opmerking dat mensen elkaar mogen aanspreken op negatief gedrag, zoals in dat voorbeeld van de jongen die zijn glas tussen die dansende meiden gooide, en men hem vroeg het zelf even op te ruimen. Op die manier kunnen mensen elkaar op hun verantwoordelijkheden wijzen, want men kan nu eenmaal niet overal tegelijk zijn.

Re: Eigenrichting, goed of slecht?

Geplaatst: zo 23 feb 2014, 19:36
door Ray
Je generaliseert enorm Stefan, daar zou je op zich ook over kunnen nadenken, het laat erg weinig ruimte voor nuances en doet wat mij betreft wel-onderbouwingen enorm tekort.

Re: Eigenrichting, goed of slecht?

Geplaatst: zo 23 feb 2014, 19:58
door Stefan
Ray schreef:Je generaliseert enorm Stefan, daar zou je op zich ook over kunnen nadenken, het laat erg weinig ruimte voor nuances en doet wat mij betreft wel-onderbouwingen enorm tekort.
Aan generalisaties ontkom je niet in een algemeen statement, Ray, maar verder laat het alle ruimte en ik zie niet in (noch hoor ik) welke "wel-onderbouwingen" ik tekort doe. Daarmee zeg je zelf dus vrij weinig, helaas.

Re: Eigenrichting, goed of slecht?

Geplaatst: zo 23 feb 2014, 20:03
door Stefan
Girafje schreef:Eigenrichting an sich hoeft niet per sé 'fout' te zijn is mijn idee. Waarbij ik aanteken dat ik niet vóór eigenrichting ben als omschreven op Wikipedia (zie link OT).

Wanneer ik het stukje 'Eigenrichting in de populaire cultuur' (zie eveneens diezelfde link) lees - en dan m.n. met oog op de zgn. 'superhelden' - dan dringt zich eerder een beeld op van een middenweg die ieder mens zou kunnen kiezen. Zoals in het voorbeeld wat Terence gaf.

Voor eigenrichting in de zin van 'eigenhandig-corrigeren' zie ik meer mogelijkheden dan alleen hetgeen wat omschreven wordt op Wikipedia (ja, die link weer). Het nemen van de eigen verantwoordelijkheid voor de keuzes die ik maak met inachtneming van wat ik om me heen zie/hoor is m.i. een heel subtiele vorm hiervan. Maakt niet dat ik het er zelf altijd zo geweldig van afbreng (ben ook maar een mens hè) of dat ik beter ben dan ieder ander. Het vaker en anders stilstaan staan bij wat zich afspeelt om me heen alsook bij de keuzes waar ik voor kom te staan elke dag weer, dat brengt even zo goed verandering en m.i. met een positiever gevolg en sowieso met minder heftige deining (en dat laatste zet vaak weer nieuwe deinig in etc.).

BTW, dat van WhatsApp heb ik niet zoveel van meegekregen (wel wat berichtgeving van voorbij zien komen), maar dat zal vast komen, doordat ik het zelf niet gebruik.
"eigenhandig-corrigeren" als nuancering van eigenrichting, of ter indicatie van een ander fenomeen? Als je het aanspreken van je medemensen op ongewenst gedrag bedoelt, kan ik daar wel in meekomen. Het ligt dan natuurlijk wel aan de manier waarop! Verder kan je je ook afvragen aan welke normen men dient te voldoen, en of men in zijn recht staat zo'n "roep tot actie" ook te weigeren.

In het geval van het voorbeeld van Terence vind ik dat eigenrichting pas nadat zo'n jongen weiger gebeurtt: grijp je 'm bij z'n kraag, sla je 'm, etc.. is dat eigenrichting.

Re: Eigenrichting, goed of slecht?

Geplaatst: ma 24 feb 2014, 09:59
door aletta
Ik ben het heel erg met Isa eens (tja ook jurist he)...Die heksenjachten zijn vreselijk en ik stoor me daar enorm aan.

Veel van de dingen waarover zo veel ophef is, zijn ernstige delicten, waarbij de media van alles roepen zonder enige inhoudelijke kennis van het dossier. Uit mijn tijd als advocaat weet ik dat zaken zelden echt zwart/wit zijn, alleen die nuancering komt niet in de openbaarheid.

Ik heb ooit een 14 jarige overvaller verdedigd, vuurwapengevaarlijk. Ja 14 jaar en vuurwapengevaarlijk.... bizar! Het was een ontzettend leuk joch, hartstikke intelligent. Had alles kunnen bereiken wat hij wilde in de normale maatschappij, maar toch liep hij zwaaiend met een revolver winkels binnen. Hij heeft ook daadwerkelijk geschoten op mensen, en alleen door puur geluk zijn er geen doden bij gevallen. Toen we vroegen waarom hij dit soort dingen deed, bleek dat hij al vanaf zijn derde schietles kreeg van familieleden, en dat hij vanaf zijn 5e al meegenomen werd naar liquidaties "om te oefenen"..... hoeveel kans op een normaal leven heeft dat joch gehad? Hoe moet hij nou beseffen hoe fout het is wat hij doet? Hij weet letterlijk niet beter. Deze jongen is me altijd bijgebleven (is nu al bijna 20 jaar geleden) en ik weet dat hij zelf ook geliquideerd is een paar jaar geleden. Ik word gewoon heel verdrietig van zijn verhaal.

Re: Eigenrichting, goed of slecht?

Geplaatst: ma 24 feb 2014, 10:54
door Kas
Dat hangt van het onderwerp en de context af. De situatie rond Benno L. vind ik persoonlijk een andere situatie dan die situatie rondom WhatsApp. Hoewel de onderliggende dynamiek hetzelfde is.

De situatie met Benno L. is gewoon complex. De overheid heeft ook geen goed beleid geformuleerd wat te doen met de huisvesting van veroordeelde pedoseksuelen en daarmee de re-integratie ervan in de samenleving.

In ieder geval heeft het met parate kennis en vooroordelen betreffende een bepaald onderwerp te maken in welke mate je aan eigenrichting doet. Maar het belangrijkste zijn denk ik vooral emoties. Als iets je echt raakt, zoals bijvoorbeeld de mogelijke komst van veroordeelde pedoseksueel in je direct woonomgeving als jezelf kinderen hebt, dan is het voor veel mensen (heel) moeilijk om rationeel te zijn. Vooral ook als de hele buurt grotendeels tegen is.

Als de NRC niets had gepubliceerd, dan was de consternatie er waarschijnlijk niet geweest.

Re: Eigenrichting, goed of slecht?

Geplaatst: ma 24 feb 2014, 11:14
door Ray
Ik vind het alvast fijn om te weten dat ik op enig begrip kan gaan rekenen als de tijd er onverhoopt zou komen dat ik tot een eventuele dadergroep zou gaan behoren.

Re: Eigenrichting, goed of slecht?

Geplaatst: ma 24 feb 2014, 15:31
door m1960
Eigenrichting=eigen rechter=> vind ik verwerpelijk.
Dat er aan ons rechtssysteem haken en ogen zitten, wil nog niet zeggen, dat we het recht in eigen hand zouden moeten nemen.
En wat is recht in deze? Als mij niet bevalt welke straf de dader krijgt, geef ik hem mijn eigen persoonlijk bedachte straf maar? Wat voor mij rechtvaardig voelt, is dat bij een ander niet
We hebben recht om te protesteren, prima! Gisteren bij BNN een mevrouw, die een twitterbericht had gestuurd: "Stop met het opjagen van pedofielen!" (In dit geval ging het om Benno L.). Een horde demonstranten voor de woning van Benno L.
Hij mag in Leiden wonen en alleen onder begeleiding de straat op. Als hij nergens legaal zou kunnen wonen, duikt hij onder en is er helemaal geen zicht meer op hem. Of ik Benno L. accepteer? Nee, absoluut niet! Maar ik gedoog hem wel, net als die mevrouw op BNN; liever onder begeleiding naar buiten, dan opgejaagd en ondergedoken en helemaal geen zicht meer. Er zullen zeker nog meer opties zijn, maar leg die dan voor aan de rechterlijke macht en breng die niet zelf ten uitvoer!
Laten we ons alsjeblieft niet enkel laten leiden door emotie, maar ook door onze ratio!

Groetjes Marlou

Re: Eigenrichting, goed of slecht?

Geplaatst: ma 24 feb 2014, 15:45
door Dory
Ray schreef:Ik vind het alvast fijn om te weten dat ik op enig begrip kan gaan rekenen als de tijd er onverhoopt zou komen dat ik tot een eventuele dadergroep zou gaan behoren.
Een dadergroep die wat doet precies?
Daarbij wil ik even opmerken; begrip kunnen tonen voor de emoties of een geweldige daad goedkeuren zijn twee heel verschillende dingen.
m1960 schreef:Eigenrichting=eigen rechter=> vind ik verwerpelijk.
Dat er aan ons rechtssysteem haken en ogen zitten, wil nog niet zeggen, dat we het recht in eigen hand zouden moeten nemen.
En wat is recht in deze? Als mij niet bevalt welke straf de dader krijgt, geef ik hem mijn eigen persoonlijk bedachte straf maar? Wat voor mij rechtvaardig voelt, is dat bij een ander niet
We hebben recht om te protesteren, prima! Gisteren bij BNN een mevrouw, die een twitterbericht had gestuurd: "Stop met het opjagen van pedofielen!" (In dit geval ging het om Benno L.). Een horde demonstranten voor de woning van Benno L.
Hij mag in Leiden wonen en alleen onder begeleiding de straat op. Als hij nergens legaal zou kunnen wonen, duikt hij onder en is er helemaal geen zicht meer op hem. Of ik Benno L. accepteer? Nee, absoluut niet! Maar ik gedoog hem wel.
Laten we ons alsjeblieft niet enkel laten leiden door emotie, maar ook door onze ratio!
Groetjes Marlou
Mee eens. Ik begrijp de zorgen van de omwonenden wel maar vind gerichte treiteracties en geweld te ver gaan. Deze man heeft een straf uitgezeten en eenmaal vrijgelaten hebben ook criminelen een menselijk bestaansrecht.

Re: Eigenrichting, goed of slecht?

Geplaatst: di 25 feb 2014, 12:05
door Tinus
En nee, eigenrichting vind ik niet ok. Misschien komt het omdat ik zelf rechten heb gestudeerd, maar rechtspraak in Nederland is juist objectief en rationeel, waarbij alle onderbuikgevoelens zoveel mogelijk worden weggefilterd.
In principe is het enige verschil tussen eigenrichting en de gebruikelijke rechtspraak het aantal personen dat de rechtspraak vertegenwoordigd.

Er is geen verschil in subjectiviteit. Het verschil in moraliteit is afhankelijk van hoe je daar tegenover staat. Wat wel of niet moreel goed of fout is, dat is niet een objectief gegeven.

Dat een mening door meer mensen wordt gedeeld of gesteund maakt het niet meer objectief. Onderbuikgevoelens worden niet meer weggefilterd, ze worden enkel meer gemengd in de grote massa van overige gevoelens. Het resultaat van de rechtspraak is net zo goed een som van meningen, een functie van subjectieve oordelen.

De gebruikelijke rechtspraak is voornamelijk als meer objectief te beschouwen in die zin dat er rationele stappen worden toegevoegd voordat men tot de uitspraak komt. Je kunt dat rationele stukje als objectief zien maar deze stappen maken niet dat de rechtspraak in totaliteit rationeel en objectief wordt. De rationele stappen dienen voornamelijk om meerdere subjectieve meningen te verkondigen. In de huidige wereld proberen we chaos te voorkomen wat ons allen ten goede komt. Dit is een praktisch process, het resultaat blijft subjectief.

We meten de morele waarde van een globaal rechtsysteem op een deontologische wijze door het kwaad (uitgevoerd door vigalanten) dat ze verminderd. We meten de morele waarde van een globaal rechtsysteem ook op een utilistische wijze dat ze gemiddeld genomen beter is. Maar vigalanten voeren niet in principe (vanuit de definitie) meer kwaad uit (het hangt er maar van af wat de gebruikelijke rechtspraak doet en wat de vigalant doet). Vrijheidsstrijders die geweld gebruiken tegen een kwaadaardig regime is ook eigenrichting. Als je principieel tegen eigenrichting bent dan ben je ook tegen bijvoorbeeld de verzetstrijders in de tweede wereldoorlog. En dan zijn er ook nog de vele geweldloze vigalanten.

We kunnen vigalanten veroordelen en bestrijden, maar we doen dat om ons eigen systeem in stand te houden. We doen dat om ons zelf te beschermen tegen een chaotische wereld. We kunnen niet zeggen dat we moreel beter zijn dan een vigalant. (Neem de vele doden in naam van de US, dit aantal is enorm hoog en komt voor in de recordlijstjes. Het is moreel niet beter dan wat een terroristische vigalant zou doen tegen de US, maar het is wel begrijpelijk vanuit een zelfbescherming van inwoners en belangen van de US.)

Het is om deze redenen dat je in dit topic uitspraken tegenkomt als „zus en zo dat is eigenrichting die wel moet kunnen“. De eigenrichting is op zichzelf niet kwaad. Rechtspraak is alomvertegenwoordigd. Er is enkel eentje die we geinstitutionaliseerd hebben.

Re: Eigenrichting, goed of slecht?

Geplaatst: di 25 feb 2014, 19:37
door Ray
@Tinus, dat had niemand beter kunnen verwoorden volgens mij en het verwoordt ook het gevoel dat ik meedraag inzake het gehele mechanisme omtrent rechtspraak. Het is ook niet in alle gevallen dat ik me achter eigenrichting schaar, slechts wanneer het (volgens mijn eigen morele bezwaren/voorkeur) gerechtvaardigd voelt en dat is niet wanneer iemand een deuk in m'n auto slaat of het voertuig zelfs ontvreemdt maar bijv. wel wanneer iemand me naar het leven staat of een van m'n geliefden iets aan wil doen/aangedaan heeft etc.

Een ander voorbeeld van eigenrichting; wanneer je iemand voorrang geeft terwijl diegene de haaientanden voor 'm heeft en jij volgens wetgeving voorrang hebt, iets waar ik het slechts mee eens kan zijn indien een voertuig niet volgens normale doorstroming aan de verkeersstroom kan deelnemen. Summier voorbeeld maar evengoed ontopic.

Re: Eigenrichting, goed of slecht?

Geplaatst: di 25 feb 2014, 20:10
door kakelot
Het is ook niet in alle gevallen dat ik me achter eigenrichting schaar, slechts wanneer het (volgens mijn eigen morele bezwaren/voorkeur) gerechtvaardigd voelt en dat is niet wanneer iemand een deuk in m'n auto slaat of het voertuig zelfs ontvreemdt maar bijv. wel wanneer iemand me naar het leven staat of een van m'n geliefden iets aan wil doen/aangedaan heeft etc.
En daar zit 'm nou net het probleem. Voor jouw buurman kan het wel geheel gerechtvaardigd voelen om iemand die per ongeluk een krasje in zijn lak heeft gereden eigenmachtig in elkaar te rossen. En iemand anders kan het wel weer heel moreel verantwoord vinden om iemand overhoop te schieten die zich schuldig maakt aan de zonde van homoseksualiteit. Dat zou je dan ook allemaal goed moeten keuren, even aangenomen dat je niet overtuigd bent van de superioriteit van jouw persoonlijke rechtsgevoel.

Overigens kan ik gevoelsmatig ook wel enig begrip opbrengen voor iemand die de aanrander van zijn kind een kogel door zijn kop jaagt. Zelf heb ik eens in die positie gezeten (dat mijn kind was aangerand dus), en ik kan je verzekeren dat ik nou niet meteen dagdroomde over een gezellige therapie voor die meneer :evil:. Maar ik heb toch maar niet toegegeven aan die gevoelens. Al was het alleen maar omdat het me voor mijn kind niet zo'n gezellig idee leek om een moordenaar als moeder te hebben. En daar draait het voor mij om: dat je iets verder kijkt dan je neus lang is. Ongebreideld wraak nemen is kortstondig vast heel erg prettig, maar het kan op de langere termijn hele nare gevolgen hebben. Vooral als iedereen zijn eigen persoonlijke normpjes daarin hanteert.

Re: Eigenrichting, goed of slecht?

Geplaatst: di 25 feb 2014, 20:21
door Ray
@Kakelot, het is je goed recht om je persoonlijke mening erop na te houden en te ventileren, net zoals mijn mening mijn goed recht is inzake hetgeen ik uitdraag.

Tot op zekere hoogte kan ik het wel met je eens zijn maar het is een dermate beladen onderwerp, onderhevig aan myriaden nuances en subjectiviteit, dat het onmogelijk is om het uberhaupt op voorhand eens of oneens te zijn met welke handelwijze dan ook. Het moment dat er iets voorvalt of dat er iets te gebeuren staat bepaalt hoe mensen zullen handelen, vantevoren valt daar weinig zinnigs over te zeggen, zelfs niet altijd als er al soortgelijke ervaringen zijn.

Re: Eigenrichting, goed of slecht?

Geplaatst: di 25 feb 2014, 20:22
door Isa
Tinus schreef:
En nee, eigenrichting vind ik niet ok. Misschien komt het omdat ik zelf rechten heb gestudeerd, maar rechtspraak in Nederland is juist objectief en rationeel, waarbij alle onderbuikgevoelens zoveel mogelijk worden weggefilterd.
In principe is het enige verschil tussen eigenrichting en de gebruikelijke rechtspraak het aantal personen dat de rechtspraak vertegenwoordigd.

Er is geen verschil in subjectiviteit. Het verschil in moraliteit is afhankelijk van hoe je daar tegenover staat. Wat wel of niet moreel goed of fout is, dat is niet een objectief gegeven.

Dat een mening door meer mensen wordt gedeeld of gesteund maakt het niet meer objectief. Onderbuikgevoelens worden niet meer weggefilterd, ze worden enkel meer gemengd in de grote massa van overige gevoelens. Het resultaat van de rechtspraak is net zo goed een som van meningen, een functie van subjectieve oordelen.

De gebruikelijke rechtspraak is voornamelijk als meer objectief te beschouwen in die zin dat er rationele stappen worden toegevoegd voordat men tot de uitspraak komt. Je kunt dat rationele stukje als objectief zien maar deze stappen maken niet dat de rechtspraak in totaliteit rationeel en objectief wordt. De rationele stappen dienen voornamelijk om meerdere subjectieve meningen te verkondigen. In de huidige wereld proberen we chaos te voorkomen wat ons allen ten goede komt. Dit is een praktisch process, het resultaat blijft subjectief.

We meten de morele waarde van een globaal rechtsysteem op een deontologische wijze door het kwaad (uitgevoerd door vigalanten) dat ze verminderd. We meten de morele waarde van een globaal rechtsysteem ook op een utilistische wijze dat ze gemiddeld genomen beter is. Maar vigalanten voeren niet in principe (vanuit de definitie) meer kwaad uit (het hangt er maar van af wat de gebruikelijke rechtspraak doet en wat de vigalant doet). Vrijheidsstrijders die geweld gebruiken tegen een kwaadaardig regime is ook eigenrichting. Als je principieel tegen eigenrichting bent dan ben je ook tegen bijvoorbeeld de verzetstrijders in de tweede wereldoorlog. En dan zijn er ook nog de vele geweldloze vigalanten.

We kunnen vigalanten veroordelen en bestrijden, maar we doen dat om ons eigen systeem in stand te houden. We doen dat om ons zelf te beschermen tegen een chaotische wereld. We kunnen niet zeggen dat we moreel beter zijn dan een vigalant. (Neem de vele doden in naam van de US, dit aantal is enorm hoog en komt voor in de recordlijstjes. Het is moreel niet beter dan wat een terroristische vigalant zou doen tegen de US, maar het is wel begrijpelijk vanuit een zelfbescherming van inwoners en belangen van de US.)

Het is om deze redenen dat je in dit topic uitspraken tegenkomt als „zus en zo dat is eigenrichting die wel moet kunnen“. De eigenrichting is op zichzelf niet kwaad. Rechtspraak is alomvertegenwoordigd. Er is enkel eentje die we geinstitutionaliseerd hebben.
Ik snap je punt, maar rechtspraak is een normatieve wetenschap. Zuiver objectief is het nooit, maar wel rationeel. Deze wetenschap is voortdurend in beweging en vertegenwoordigt de norm die in een bepaalde samenleving wordt gehanteerd. Wat 100 jaar geleden als moreel verwerpelijk werd gezien kan nu heel normaal worden gevonden. Daar past de rechtspraak zich op aan.

Het hangt er ook vanaf wat er onder eigenrichting wordt verstaan. Ik kan tot zover met je betoog meegaan dat bijvoorbeeld een kwaadaardig regime nooit uitgeschakeld zou kunnen worden als er geen mensen waren die een dergelijk regime im twijfel trekken, maar dat zou dan in principe zonder geweld moeten gaan. Al valt er natuurlijk altijd te discussiëren over wat kwaadaardig is en wat niet.

Ik versta onder eigenrichting het eigenhandig een straf opleggen aan een ander. En ik heb me in mijn antwoord met name gericht op mensen die op heksenjacht gaan, die niet alle feiten kennen waar de rechter wel rekening mee heeft gehouden. Het zou me een zootje worden als iedereen zomaar de buurman kon gaan beschuldigen en bestraffen voor van alles en nog wat terwijl ze helemaal niet zeker zijn hoe het nu echt zit. Dus geweldloos een bepaalde filosofie verkondigen die in de wetgeving en rechtspraak kan worden overgenomen, daar ben ik helemaal voor. Maar het monopolie op geweld en handhaving mag wat mij betreft geinstitutionaliseerd blijven.

Re: Eigenrichting, goed of slecht?

Geplaatst: di 25 feb 2014, 21:33
door Stefan
Ray schreef: Een ander voorbeeld van eigenrichting; wanneer je iemand voorrang geeft terwijl diegene de haaientanden voor 'm heeft en jij volgens wetgeving voorrang hebt, iets waar ik het slechts mee eens kan zijn indien een voertuig niet volgens normale doorstroming aan de verkeersstroom kan deelnemen. Summier voorbeeld maar evengoed ontopic.
Als je het recht van voorrang hebt, en je besluit daar geen gebruik van te maken, kan dat.
Als de ander dat recht neemt, is het een heel ander verhaal. Dat mag niet en kan dus worden bestraft. Maar niet door de benadeelde. Die mag slechts de daarvoor aangestelde rechtsmacht inschakelen. Die probeert dat dan zo objectief mogelijk te doen, en neemt daarbij jouw schade en rechtsgevoel in overweging.